Platformie ta nazwa się podoba i kropka

Tu nawet nie chodzi o samą nazwę mostu Północnego, jak napisała Stołeczna, tylko o sygnał dla mieszkańców. Władze Warszawy każą warszawiakom wracać do szeregu i siedzieć cicho. Zapominają, że ludzi nie można traktować z góry i wysyłać ich do kąta.

Społeczna instytucja doradzająca władzom miasta w sprawie nazewnictwa jest? Jest! Konsultacje społeczne w sprawie nazwy mostu były? Były! A jakże! Czyli wszystko w porządku? No, jednak nie do końca.

Wynik konsultacji społecznych był jasny: mieszkańcy opowiedzieli się przeciwko zmianie nazwy Mostu Północnego na Most im. Marii Curie Skłodowskiej. Społeczne ciało pn. Zespół Nazewnictwa Miejskiego też jest przeciwko. Mimo to Rada Miasta nazwę zmieniła, a nawoływania do dyskusji na ten temat zostały właśnie ucięte: dyskusji nie będzie. Szef Platformy Obywatelskiej w Radzie Miasta jasno i precyzyjnie wykłada przyczynę: Platformie ta nazwa się podoba.

Zewsząd słychać nawoływania do większej aktywności obywatelskiej, narzekania, że społeczeństwo nie wykazuje wystarczającej aktywności, że społeczeństwo obywatelskie jest u nas w powijakach. Pani Prezydent Miasta w programie wyborczym podkreślała rangę konsultacji społecznych, a będąc już prezydentem twierdziła, że chce się kierować głosem mieszkańców („o pomniku Lecha Kaczyńskiego zdecydują mieszkańcy”). Tymczasem kiedy przychodzi co do czego, to dowiadujemy się, że ma być tak, jak się podoba Partii i głos mieszkańców nie ma dla niej najmniejszego znaczenia.

To już nie te czasy
Społeczeństwo się zmienia i jest coraz więcej chętnych do partycypacji społecznej. Rok temu do planu miejscowego dla placu Defilad zgłoszono 272 uwagi, w tym roku do planu Portu Praskiego ponad 700. Rośnie ilość stowarzyszeń i fundacji. Opowieści o tym, że „społeczeństwo się nie angażuje” można powoli zacząć odkładać do lamusa. Teraz problem jest inny: chodzi o to, żeby władze faktycznie zaczęły słuchać tego, czego chcą ludzie.

Zresztą, jeżeli któryś z oficjeli wylewa krokodyle łzy nad brakiem partycypacji, niech pamięta, że podstawowym hamulcem aktywności społecznej jest właśnie brak wiary w jej efektywność. Kiedy namawialiśmy ludzi do składania uwag, czy do udziału w konsultacjach, nieraz słyszeliśmy od nich: „przecież to i tak nic nie da”. I teraz władze miasta pokazują mieszkańcom, że te obawy są uzasadnione, bo głos społeczny jest całkowicie ignorowany. Sprawa nazwy Mostu jest znana, media ją nagłaśniają – to jest dla mieszkańców praktyczna lekcja. Bo dzięki niej widać jak na dłoni ile są warte zapewnienia władz o otwarciu na partycypację społeczną: nic.

A przykład Mostu Kurii i Pasty Świętokrzyskiej to wierzchołek góry lodowej. Nazewnictwo to i tak stosunkowo drobna sprawa w życiu miasta. Istnieją w Warszawie jeszcze inne fasadowe ciała jak np. Rada Architektury i Rozwoju Warszawy czy Komisje Dialogu Społecznego, są też mechanizmy partycypacyjne, które tak naprawdę służą jedynie pozorowaniu partycypacji.

My się na to nie godzimy. Nie wierzymy w skuteczność nadludzi, którym trzeba zawierzyć bo są kompetentni, którzy lepiej wiedzą co jest dobre dla mieszkańców i za nich decydują. Nie wierzymy w to, że nie można im przeszkadzać w pracy zgłaszając swoje pomysły i uwagi, że można tylko czekać w spokoju aż nam „dadzą” i zapewnią nam dobrostan, licząc przez ten czas na to, że swoimi decyzjami trafią w dziesiątkę i wówczas „będzie lepiej”.

Uważamy, że partycypacja społeczna nie jest zawalidrogą i spowalniaczem decyzji, tylko że nadaje tym decyzjom sens, pozwala uniknąć błędów, sprawia że miasto faktycznie służy mieszkańcom.

I dlatego nadal, cierpliwie, ustawicznie będziemy zgłaszali wnioski i uwagi do planów miejscowych, będziemy brali udział w dyskusjach publicznych, będziemy zgłaszali swoje pomysły i interweniowali u władz, będziemy piętnowali ostentacyjne olewanie mieszkańców i naciskali na skuteczność partycypacji. Do czego zachęcamy również szanownych czytelników. Kropla drąży skałę.